Public space and nursery Petit Senne
info
- client
- Municipal Sint-Jans-Molenbeek
- location
- Sint-Jans-Molenbeek (Brussels)
- surface
- 5500 m²
- procedure
- Competition - 1st prize
- period
- 2017 - ...
- phase
- in progress
- team
- ZAmpone architectuur - L'Escaut architectures - BESP - MK Engineering
Description
- nl
- fr
- en
De Heyvaertwijk in Molenbeek op de grens met Anderlecht is één van de pilootlocaties voor het Kanaal-Plan. Dit wedstrijdproject is eveneens opgezet als onderdeel van het duurzaam wijkcontract ‘Zinneke’. Tussen de twee bruggen over het kanaal, ter hoogte van de vroegere LIBELCO-hal: een site met een geschiedenis en een reputatie. De visie van ZAmpone architectuur wint met een geloofwaardige en realistische verbetering van het leefklimaat en een doorgedreven functionele en vormelijke dialoog met buren, partners, spelers en de toekomst.
Het project verhoudt zich tot naburige ‘operaties’: een broedplaats voor creatief ondernemerschap, een Labo-Langue ter bevordering van diversiteit en culturele uitwisseling, een intergenerationeel huisvestingsproject, een fietswerkplaats en een aantal vraagtekens en toekomstdromen.
Inzet is het creëren van een grote stedelijke openbare ruimte met een aantrekkelijke functionele mix. Opzet is de inhuldiging in 2021. Het masterplan omvat een, in het Frans zegt men het mooier, huwelijk van hal, park, kaai en crêche.
De Libelco-hal wordt gerenoveerd volgens het origineel model met beklemtoning van elegantie en lichtheid. Het overdekt plein krijgt een volledig nieuwe bevloering met een aantal groene ‘stedelijke salons’. Aan de rand dichtst bij het kanaal plaatst ZAmpone een aantal units voor de stockage van kayaks en stedelijke podiumelementen zoals skate-ramps.
De sanitaire unit is uitermate eenvoudig maar blijkt een oplossingenwaterval in het verdere ontwerp.
Door citernes op het dak te plaatsen voor regenwateropvang, verbruiken de toiletten enkel gravitair water, een aanzienlijke besparing op de technieken. Bij een teveel aan water in de citernes wordt het kanaal – dat regelmatig met een watertekort kampt – als stormbekken gebruikt. De Haven van Brussel grijpt deze gelegenheid graag aan. Aangezien er moet gegraven worden tot onder het waterniveau voor de overloop, kan de kade in éénzelfde beweging aangelegd worden.
Het open binnengebied, aangevuld met een deel dat vrijkomt door de afbraak van een depot vormt een nieuw, publiek park, een openluchtzone, toegankelijk voor fietsers en voetgangers met vingers naar de Heyvaertstraat, de Nijverheidskaai en de Liverpoolstraat.
Voorlopig voorziet het ontwerp nog in poorten. Er werd echter in elk onderdeel van het ontwerp ingezet op spontane sociale controle, op veiligheid die volgt uit weldoordachte organisatie en aangepaste materialisatie van het park. Hopelijk wint goed functioneren het snel van al te letterlijk afsluiten.
Zo wordt bijvoorbeeld struikgewas geweerd.Daartoe worden de waterdoorlatende delen gesaneerd zodat hoogstambomen als groene totems kunnen opschieten.
In de buurt van de crêche verrijst een rustige, beschermde speelbult. Deze côté van Brussel kent vele voetbalpleintjes, maar weinig buitenspelmogelijkheden voor de kleintjes of voor niet-balfanaten. Verschillende niveau’s in zachte, groene materialen stimuleren andere spelvormen en trekken andere bezoekers aan.
De achterzijde van het park wordt begrensd door de bakstenen achterwand van een depot dat in niet al te verre toekomst herbestemd wordt. De ingrepen aan deze zijde stimuleren culturele, sportieven en feestelijke activiteiten en zijn flexibel uitgedacht. Banken worden rekken in een openluchtbibliotheek. De oude fabrieksschouw inspireert tot een stadsbbq, een picknickzone, deels onder een luifel die doorloopt tot in de Heyvaertstraat en daar een signaalfunctie uitoefent.
Als het depot woonblok zou worden, moeten zij kunnen meegenieten van deze oase.
Voorlopig leunt een zacht, demonteerbaar talud om op te spelen, fietsen,… tegen de hoge muur. Ook hier wordt sociale controle in vorm gegoten: het verste deel van het park wordt de meest zichtbare tribune.
Het herdenken van de verkeers- en parkeersituatie ter hoogte van de kade tussen de passerelle Gosselies en Godshuizenbrug, maakt het mogelijk om het publieke plein door te trekken tot aan de kade, zelfs tot op waterniveau. Met de kajak het kanaal op kan vanaf een aanlegsteiger. Met een aperitief aan de waterrand kan op één van de parkeerplaatsen die pocketparkje worden. De rolbrug laten werken kan, daar zorgt een opleidingswerkplan voor.
De kade vormt de link met het Ninove Park dat momenteel aangelegd wordt en positioneert zich zo op een nieuwe as met nieuwe attractieve polen als MIMA en Belle-Vue.
De oude decorateliers in de Liverpoolstraat ruimen plaats voor de nieuwbouw van een Franstalig kinderdagverblijf.
Om de toegankelijkheid voor voetgangers, fietsers en uitzonderlijk bevoorrading of hulpdiensten te bevorderen, wordt een nieuwe doorgang gemaakt. Zowel voor de crêche als voor de bestaande aanpalende sociale woningen van de Foyer Molenbeekois betekent dat meer licht. De gevels aan de doorgang zijn grotendeels beglaasd en garanderen ook hier passieve sociale controle. Auto’s krijgen via de Nijverheidskaai rechtstreeks toegang tot een reeds bestaande parking in het bouwblok.
Er wordt gekozen voor een soort superstructuur in gewapend beton, waarbij beplanting essentiëel deel uitmaakt van de architecturale look en feel. Dit structureel grid wordt ruim bemeten. Technische lokalen volstaan met een tussenverdiep, maar de inkomhal en polyvalente zalen profiteren van de hoogte. Kleuters kunnen op een knus tussenniveau genieten van hun vogelperspectief op het park.
Trap versus lift is een dada van ZAmpone architectuur en wordt ook in dit project een bepalende organisator waarbij de trap, vormgegeven als spelelement, meerwaarde biedt.
info
- client
- Municipal Sint-Jans-Molenbeek
- location
- Sint-Jans-Molenbeek (Brussels)
- surface
- 5500 m²
- procedure
- Competition - 1st prize
- period
- 2017 - ...
- phase
- in progress
- team
- ZAmpone architectuur - L'Escaut architectures - BESP - MK Engineering